دکتر «محسن هشترودی» در ?? دی ماه سال ????، در تبریز، متولد شد. پدرش «شیخ اسماعیل مجتهد»، مشاور «شیخ محمد خیابانی» بود که در قیام تبریز و استقرار مشروطیت نقشی اساسی داشت. پس از اتمام دوره دبستان در دبستانهای «اقدسیه» و «سیروس» تهران، دوره دبیرستان «دارالفنون» را در سال

???? تمام کرد. در سال ????، در اولین گروه دانشجویان اعزامی به اروپا، برای تحصیل در رشته مهندسی، از طرف وزارت «فواید عامه»، عازم اروپا شد. در سال ????، به وطن بازگشت و وارد «دارالمعلمین» مرکزی شد. دارالمعلمین مرکزی را بعدها دانشسرای عالی و سپس دانشگاه تربیت معلم نامیدند. در سال ????، شاگرد اول دانشسرا شد و در دومین دوره فارغ التحصیلان و گروه پنجم به فرانسه اعزام شد.                          
در سال ????، دو سال زودتر از موعد مقرر، موفق به کسب امتیاز اول در امتحانات آنالیز عالی در پاریس و اخذ لیسانس دوم در رشته ریاضی از دانشگاه «سوربن» شد. در سال ????، به همراه «دکتر محمدعلی مجتهدی» دکترای دولتی یا «راتا» را دریافت کرد. رساله دکترای دکتر هشترودی را ریاضیدان نامدار، «الی کارتان» راهنمایی و تصویب کرد.                               
در سال ????، تدریس ریاضیات هندسه و حساب و آنالیز را در دانشکده ادبیات و علوم و دانشسرای عالی آغاز کرد. در سال ????، در دانشسرای عالی به پایه استادی رسید. در سال ????، کرسی مکانیک تحلیلی گروه آموزشی ریاضی دانشگاه تهران به وی اعطا شد. در همان سال، به مقام ریاست فرهنگ تهران اداره تعلیمات متوسطه و نیز دریافت امتیاز مجله هفتگی «نامه کانون ایران» از شورای عالی فرهنگ نایل شد.
 در سال ????، در اعتصاب استادان و دانشجویان دانشگاه تهران، برای استقلال دانشگاه از وزارت معارف فعالانه شرکت کرد. این اعتصاب سرانجام در سال بعد، با کوشش «دکتر محمد مصدق» به تصویب تبصره ای در مجلس منجر شد. در سال ????، با بانو «رباب مدیری» ازدواج کرد و پدر دو دختر و یک پسر به نامهای «فرانک» و «رامین» و «فریبا» شد.
 در سال ????، مجمعی فلسفی را هدایت کرد که اشخاصی چون «امیرحسین آریان پور» و «ابوالحسن فروغی» و «حسینعلی راشد» در آن عضویت داشتند. پس از چندی، این مجمع در منزل استاد تشکیل می شد و به مدت پنج سال ادامه یافت.
در سال ????، برای تنظیم رساله دکترا در هندسه ترسیم فضای چهاربعدی، استاد راهنمای «الکساندر سمباد آبیان» شد. این رساله بعدا به تأیید الی کارتان نیز رسید. در سال ????، در همایش بین المللی ریاضیدانان در دانشگاه هاروارد به عنوان نماینده دانشگاه تهران شرکت و گزارش آن را به الی کارتان تقدیم کرد. در این زمان، استاد به عضویت مؤسسه مطالعات پیشرفته در دانشگاه «پرینستون» امریکا درآمد. این عضویت به درخواست رئیس آن دانشگاه، پروفسور «اوپن هایمر»، انجام شد. استاد در ترم پاییز  52 - 1951 نیز به تدریس در آن دانشگاه مشغول شد. در این سالها، با «اینشتین» نیز به مصاحبت و گفتگو می پرداخت. در سال ????، به ایران مراجعت کرد و به مدت یک سال ریاست دانشگاه تبریز را عهده دار بود. در سال ????، در همایش بین المللی ریاضیدانان در «آمستردام» به عنوان نماینده دانشگاه تهران شرکت کرد. در سال ????، در همایش «طوسی» در دانشگاه تهران به سخنرانی پرداخت. در همین سال، ریاضیدان برجسته، «زاریسکی»، مقیم امریکا، اقامت چند روزه ای در منزل دکتر هشترودی داشت. در سال ????، در همایش بین المللی ریاضیدانان زبان لاتین در شهر «نیس» فرانسه شرکت کرد و از طرف شورای استادان دانشکده، برای دوره ای ? ساله، به ریاست دانشکده علوم دانشگاه انتخاب شد. استاد پیشنهاد کار در مؤسسه تحقیقاتی «کلژ دوفرانس» را رد کرد .
 در سال ????، در همایش بین المللی ریاضیدانان در «ادینبو» شرکت کرد و با بزرگانی چون برتراند راسل به مصاحبت و گفتگو پرداخت. در سال ????، به پیشنهاد ریاست انجمن اتحادیه بین المللی فضا، به عضویت در این انجمن درآمد. در همان سال، دوره فوق لیسانس ریاضی را در ایران راه اندازی کرد. در سال ????، در همایش بین المللی «ژئومتری» و «ژئودزی» در «صوفیه» شرکت کرد. در همین سال، برای نامزدی وی برای دریافت جایزه نوبل در زمینه مکانیک سماوی هیاهویی به وجود آمد. در سال ????، در نامه ای خطاب به مدیر مجله «یکان»، پیشنهاد داد که انجمن ریاضی و انجمن معلمان ریاضی به مفهوم عام تشکیل شود.
استاد در سال ????، بنا به تقاضای خودش، بعد از ?? سال خدمت در کسوت استادی تمام وقت دانشکده علوم، بازنشسته شد. در این سال، همچنین به ریاست کانون فضایی ایران و ریاست هیئت امنا و شورای نویسندگان مجله «فضا» منصوب شد. در شهریور ماه سال ????، موفق به دریافت لوح استاد ممتازی دانشگاه تهران شد. در سال ????، در همایش تحقیقات ایرانی، در دانشگاه تهران به ایراد سخنرانی پرداخت. در سال ????، همسر خویش را برای درمان روانه آلمان کرد. دختر بزرگش نیز در فرانسه به طور نابهنگامی وفات یافت؛ و بدین ترتیب، احوال استاد رو به نزاری گذاشت. سرانجام، در ?? شهریور ماه سال ????، استاد بر اثر سکته قلبی، به سرای باقی شتافت و جنازه وی در ?? شهریور ماه از مسجد دانشگاه تهران تا بهشت زهرا تشییع شد.